LİPÖDEM TEDAVİSİ
LİPÖDEMDE TEDAVİ PRENSİPLERİ
1. Lipödemde lenf dolaşımı da etkilendiği için lenfatik drenajı artırmaya yönelik uygulamalr
2. Lenfatik drenajın etkisini kalıcı kılmak için kompresyon giyisileri kullanmak
3. Cilt bakımında nemli tutmak büyük öneme sahiptir
4. Egzersiz bacaklarda kas pompalarını active ederek, lenfatik ve venöz akımı artırır. Yüzme en etkili yöntemdir.
5. Solunum egzersizleri: derin nefes alınarak doku oksijenlenmesini artırmakta çok önemli etki sağlar
6. Beslenme: en önemli faktörlerden birisidir. Başta gluten içeren gıdalar olmak üzere, yoğun tuzlu ve şekerli fabrikasyon gıdalardan uzak durulmalıdır
7. Antifibrotik tedavi: lipödemde yağ dokusunu hapseden fibröz bantlara yönelik girişimler,ESWT
8. Cerrahi tedavi: bazı hastalarda özel teknikler ile yapılan liposuction yapılabilir. Bunlarda da en önemli sorun ciltteki sarmaların artması ve bunlara yönelikte ikincil cerrahiye ihtiyaç duyulmasıdır.
LİPÖDEMDE KLİNİKTE UYGULADIĞIMIZ TEDAVİ PROTOKOLÜ
Modus FOCUSED ESWT
Modus Focused ESWT, yüksek frekanslı ses dalgalarının ortaya çıkardığı şok etkisi olarak bilinir. Bu yöntemde, enerji derin dokulara hassas bir şekilde ulaştırmaktadır. Bu tedavi yöntemi non-invaziv olup, anestezi veya cerrahi müdahale gerektirmez. Hastalar, tedavi sonrasında günlük yaşamlarına hızla dönebilirler. Modus Focused ESWT, lipödemde gelişen fibröz bantları parçalayarak, yağ dokusunu normal sağlıklı dokuya çeviriken, ciltteki sellülit görünümünü de ortadan kaldırır.
LİPÖDEMDE KULLANILAN ESWT'NİN KLİNİK SONUÇLARI
ESWT'nin yeni damar gelişimini ve vasküler endotel büyüme faktörünü uyardığını, doku onarımı sırasında mikrodamar yoğunluğunda artma sağladığı gösterilmiştir. Ayrıca damar fonksiyonlarında büyük öneme sahip olan nitrik oksit sentezinde de artış sağladığı da gösterilmiştir. Bu sonuçlar doku perfüzyonunu iyileştirmek için iskemik lezyonlarda da kullanılabileceğini gündeme getirmektedir.
ESWT'nin lipödem veya obezite sorunu olan bireylerin cildinde de düzeltici etkiye sahip olduğunu gösterilmiştir.
ESWT dalgaları, lipödem ve selülitte görülen düzensiz cilt görünümünden esas sorumlu olan sklerotik lifli doku septalarını bozarak etkili olmaktadır. ESWT terapisinin ayrıca retiküler dermisin kalınlığını artırdığı ve yağ dokusunun retiküler dermise doğru çıkıntısını azalttığı gösterilmiştir. Bununla birlikte yağ hücrelerinin metabolizması da uyarıldığı saptanmıştır.
Lipödem hastalarında ESWT tedavisinin, lipid mobilizasyonunu ve lipolizi uyararak cildi pürüzsüzleştirdiği gösterilmiştir.
Yapılan bir çalışmada, lipödemli hastalarda lenfatik drenaj ve (SWT) kombinasyonunun lipid peroksidasyonuna bağlı oksidatif stresi ve selüliti azalttığını göstermiştir. Hastalarda, ağrı ve morarma hala devam etse de bu tedavilerin etkili olduğunu bildirmilerdir.
Bu bulgular göz önüne alındığında, lipödemde ESWT ve komresyon kombine tedavisi önerilmiştir.
Haftada iki kez kombine tedavi ile oksidatif sitres ve fibrojenik sitokin seviyelerinde azalmaya katkıda bulunduğu gösterilmiştir. Bunun sonucu olarak cilt biyomekanik özelliklerinde iyileştirdiği gösterilmiştir.
Bunda antiinflamatuar ve antifibrotik etkilerinin yanısıra lenfatik akımın aktive olması da ileri sürülmüştür.
Başka bir çalışmada ise yalnızca ESWT ve kompresyon tedavisi karşılaştırılmış; oksidatif stres düzeyinin bir biyobelirteci olan Plazma Malondialdehit (MDA) seviyelerinde ve sellülitte önemli azalma sağlandığı gösterildi.
Sonuç olarak, lipödeme bağlı yağ dokusunda ve ciltte gelişen problemlerde ESWT tek veya kompresyon tedavisi ile kombine edildiğinde önemli ölçüde faydalı olduğu gösterilmiştir.
Lipödem tedavisinde haftada 2 olmak üzere klinik durumuna göre 6-10 seans uygulanmaktadır. Her seansı takiben yaklaşık 15-30 dakika lenfatik drenaj uygulanmaktadır.
Resim. ESWT cihazı uygulaması
Bu hastalarda tedavi sıklıkla yağ dokusundaki sıvı içeriğini azaltmaya yönelik girişimleri içermektedir. Bunların başında lenfatik drenaj masajları yeralmaktadır. Bu işlem ile dokularda biriken kalıcı sertliğe yol açan lenf sıvısı uzaklaştırılarak toplardamarlara geçişi sağlanmaktadır. Biz ESWT uygulamasını takiben mutlaka lenf drenaj masaj tadavisi de uygulamaktayız.